Nghị định bao gồm 05 chương và 57 điều, cụ thể:
- Chương I - Những quy định chung.
- Chương II - Trình tự, thủ tục lập hồ sơ, xem xét, quyết định áp dụng biện pháp GDTXPTT và biện pháp quản lý tại gia đình.
- Chương III - Thi hành quyết định GDTXPTT và quyết định quản lý tại gia đình.
- Chương IV - Trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân.
- Chương V - Điều khoản thi hành.
Theo đó, Nghị định số 120/2021/NĐ-CP đã sửa đổi, bổ sung quy định về đối tượng, điều kiện áp dụng biện pháp GDTXPTT, trình tự thủ tục lập hồ sơ, quyết định áp dụng biện pháp GDTXPTT và thi hành quyết định GDTXPTT trong Nghị định số 111/2013/NĐ-CP và Nghị định số 56/2016/NĐ-CP để phù hợp với Luật số 67/2020/Qh14 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật XLVPHC.
Đặc biệt, từ ngày 01/01/2022, sẽ không áp dụng biện pháp GDTXPTT đối với người nghiện ma túy, thay vào đó, người sử dụng trái phép chất ma túy bị lập biên bản vi phạm hành chính tại lần vi phạm thứ ba trong thời hạn 06 tháng sẽ là đối tượng bị áp dụng biện pháp GDTXPTT; Nghị định cũng quy định cụ thể hơn việc xác định thế nào là “có nơi cư trú ổn định” và “không có nơi cư trú ổn định” trong quá trình lập hồ sơ áp dụng biện pháp GDTXPTT.
Ngoài ra, để có sự kết nối với Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, Nghị định số 120/2021/NĐ-CP cũng đã bỏ quy định thu thập tài liệu về xác định tình trạng nghiện, mà thay vào đó là bổ sung một quy định riêng về việc xét nghiệm chất ma túy trong cơ thể và xác định tình trạng nghiện theo quy định của Luật Phòng, chống ma túy đối với đối tượng là người sử dụng trái phép chất ma túy hoặc đối tượng đang trong thời gian chấp hành biện pháp GDTXPTT có hành vi sử dụng trái phép chất ma túy.