Tại mỗi địa phương, Đoàn công tác đã tiến hành các hoạt động khảo sát thông qua việc phát trực tiếp và điền phiếu khảo sát kết hợp hỏi, làm việc trực tiếp với cán bộ, công chức, người dân là đối tượng chịu tác động của pháp luật về bảo hiểm y tế và pháp luật về hòa giải ở cơ sở, tổ chức các tọa đàm tại các Sở Y tế về THPL trong lĩnh vực bảo hiểm y tế, tọa đàm tại Sở Tư pháp về THPL trong lĩnh vực hòa giải ở cơ sở.
Đối với hoạt động thí điểm Khung theo dõi trong lĩnh vực bảo hiểm y tế, Đoàn công tác đã tiến hành khảo sát thực địa tại các bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh, bệnh viện Đa khoa Kinh Bắc (tỉnh Bắc Ninh), bệnh viện Đa khoa Xanh - Pôn, bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hồng Ngọc (Thành phố Hà Nội). Trong quá trình khảo sát các cơ sở khám chữa bệnh cả công và tư như đã lựa chọn, Đoàn công tác đã thực hiện các cuộc trao đổi trực tiếp với đại diện Ban Giám đốc bệnh viện, Phòng Kế hoạch/hành chính - Tổng hợp về bảo hiểm y tế, đại diện Trưởng, phó các khoa, phòng chuyên môn để thu thập các ý kiến phản ánh, đánh giá khách quan và những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực thi pháp luật về bảo hiểm y tế tại các cơ sở khám chữa bệnh như: vấn đề liên thông tuyến; triển khai công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong khám chữa bệnh, thanh toán bảo hiểm y tế, sử dụng kết quả xét nghiệm; hợp đồng khám chữa bệnh bảo hiểm y tế; giám định bảo hiểm y tế…. Đồng thời, Đoàn đã tiến hành khảo sát bằng việc phát và điền trực tiếp tại chỗ các phiếu hỏi, kết hợp với phỏng vấn các bệnh nhân điều trị ngoại và nội trú tại một số khoa khám, chữa bệnh khác nhau như tim mạch, ngoại, sản, nhi, chấn thương tạo hình, ung bướu… Đối với đối tượng là người dân, các phiếu hỏi đặc biệt chú trọng đến việc thu thập thông tin về bảo hiểm y tế, các quyền và trách nhiệm của công dân trong việc cấp, đổi thẻ, quy trình khám bệnh, chữa bệnh, quy trình tiếp đón, hướng dẫn người bệnh, trang thiết bị phục vụ người bệnh… Đoàn công tác cũng tiến hành phỏng vấn chuyên sâu đối với Lãnh đạo và Trưởng các phòng, ban của Bảo hiểm xã hội huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh và quận Ba Đình, thành phố Hà Nội để có thêm thông tin THPL về bảo hiểm y tế dưới góc độ của cơ quan quản lý nhà nước. Tại mỗi địa phương, sau các hoạt động khảo sát tại thực địa, Đoàn công tác đã phối hợp với Sở Y tế, Bảo hiểm xã hội tỉnh/thành phố tổ chức Tọa đàm về tình hình THPL trong lĩnh vực bảo hiểm y tế dưới sự chủ trì của Lãnh đạo Cục QLXLVPHC&TDTHPL cùng Lãnh đạo Sở Tư pháp địa phương với sự tham gia của đại diện các Sở, ban, ngành có liên quan, các cơ sở khám chữa bệnh công và tư để cùng trao đổi, giải đáp các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực tiễn.
Đối với hoạt động thí điểm Khung theo dõi trong đánh giá tình hình THPL về Luật Hòa giải ở cơ sở, Đoàn đã tiến hành khảo sát đối tượng là thành viên Tổ hòa giải và người dân (đã hoặc chưa được hòa giải cơ sở) tại thị trấn Hồ (huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh), phường Ngọc Khánh (quận Ba Đình, Thành phố Hà Nội) và tổ chức Tọa đàm tại Sở Tư pháp về tình hình THPL trong lĩnh vực hòa giải ở cơ sở với sự tham gia của Mặt trận Tổ quốc tỉnh/thành phố; đại diện các Tổ hòa giải; các tổ chức chính trị - xã hội tham gia công tác hòa giải ở cơ sở…. Kết quả khảo sát bước đầu ghi nhận sự quan tâm, nhiệt huyết và trách nhiệm của các hòa giải viên tại cơ sở trong quá trình thực hiện công tác hòa giải ở cơ sở, giải quyết những mâu thuẫn tranh chấp nhỏ trong đời sống của nhân dân, góp phần giữ gìn trật tự an toàn xã hội, hạn chế tình trạng đơn thư, khiếu nại cũng như hạn chế được nhiều tranh chấp phát sinh thành điểm nóng, phức tạp, góp phần tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân. Bên cạnh những kết quả đạt được, Đoàn công tác cũng đã ghi nhận những khó khăn, vướng mắc qua 05 năm thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở như công tác lãnh đạo, chỉ đạo của chính quyền địa phương đối với công tác hòa giải có lúc, có nơi chưa được thường xuyên nên chưa thực sự phát huy được hiệu quả của công tác hòa giải; việc duy trì giao ban hàng tháng; lưu trữ hồ sơ về các vụ việc hòa giải, sổ giao ban, sổ theo dõi công tác hòa giải, biên bản hòa giải thành… chưa đầy đủ gây khó khăn thanh toán thù lao cho hòa giải viên. Trong khi đó, đa phần hoà giải viên tuổi cao, sức yếu, còn hạn chế về nghiệp vụ, kiến thức pháp luật, kỹ năng hoà giải ở cơ sở. Việc cung cấp tài liệu pháp luật cho hòa giải viên phục vụ công tác hòa giải còn hạn hẹp. Việc theo dõi ghi chép sổ hòa giải ở cơ sở còn chưa kịp thời, thường xuyên; thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể để tiến hành hòa giải. Việc hòa giải một số trường hợp còn mang tính hình thức, vẫn còn tồn tại tình trạng sự việc xảy ra chưa phát hiện kịp thời hoặc giải quyết qua loa nên kết quả hòa giải thành chưa cao, làm hạn chế kết quả và chất lượng hoạt động của các tổ hòa giải. Việc tổng kết, khen thưởng đối với đội ngũ hòa giải viên ở các cấp chính quyền còn hạn chế…
Kết quả khảo sát tại hai địa phương cùng với các thông tin đã được thu thập trước đây, (vào tháng 9-10/2019) về THPL trong lĩnh vực Bảo hiểm y tế và hòa giải ở cơ sở thông qua báo cáo các hành chính đã tạo thành nguồn dữ liệu đầy đủ, đa chiều, mang tính thực tiễn cao, giúp cho việc đánh giá tình hình THPL trong các lĩnh vực này bằng Khung theo dõi được chính xác, sát thực. Tiếp sau các hoạt động này, Cục QLXLVPHC&TDTHPL Bộ Tư pháp sẽ tiếp tục phối hợp với các chuyên gia pháp lý, các địa phương xây dựng báo cáo đánh giá kết quả thí điểm sử dụng Khung theo dõi, tiếp tục hoàn thiện Khung theo dõi, tiến tới thực hiện pháp lý hóa để triển khai đồng bộ trong thực tiễn sau khi Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 59/2012/NĐ-CP ngày 23/7/2012 của Chính phủ về theo dõi tình hình thi hành pháp luật được ban hành, thực hiện hiệu quả một trong những giải pháp được Thủ tướng Chính phủ giao tại “Đề án đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tổ chức thi hành pháp luật giai đoạn 2018-2022”.
CỤC QLXLVPHC&TDTHPL