Phát biểu khai mạc, ông Đặng Thanh Sơn, sau khi nhận định nêu rõ về tình hình thực thi pháp luật về chính sách về bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho người lao động là chính sách lớn của Đảng và Nhà nước, trong thời gian qua và hiện nay đang phát huy vai trò trụ cột trong hệ thống an sinh xã hội, góp phần tích cực vào việc ổn định xã hội, thực hiện mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Bên cạnh những kết quả đạt được, qua một thời gian dài thực hiện, công tác bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đã bộc lộ một số hạn chế, tồn tại yếu kém trong thực tiễn thi hành, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp cũng như an sinh xã hội nói chung. Chính vì vậy, Bộ Tư pháp đã phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị có liên quan lựa chọn lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động là lĩnh vực trọng tâm, liên ngành thực hiện theo dõi tình hình thi hành pháp luật năm 2019. Qua gần 01 năm thực hiện trên phạm vi cả nước, từ kết quả theo dõi thi hành pháp luật được tổng hợp căn cứ nội dung nêu tại các báo cáo hành chính từ các Bộ, ngành, địa phương, qua kết quả của hoạt động kiểm tra, điều tra, khảo sát do Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp thực hiện và các thông tin trên phương tiện thông tin đại chúng, Bộ Tư pháp đã tổ chức xây dựng dự thảo “Kết quả kiểm tra, điều tra, khảo sát tình hình thi hành pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động”. Để bảo đảm dự thảo Báo cáo đầy đủ, toàn diện về nội dung, bảo đảm tinh trung thực, khách quan, khoa học của dự thảo Báo cáo, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị nhằm đánh giá, góp ý trực tiếp đối với dự thảo Báo cáo, đồng thời Hội nghị cũng là diễn đàn để các đjai biểu trao đổi, thảo luận, tập trung bàn bạc, đề xuất những giải pháp nhằm đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác thi hành pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động. Kết quả Hội nghị sẽ góp phần giúp Bộ Tư pháp nhìn nhận, đánh giá đầy đủ, khách quan, toàn diện tình hình, kết quả triển khai hoạt động theo dõi thi hành pháp luật trong lĩnh vực trọng tâm, liên ngành năm 2019, từ đó đề xuất, khuyến nghị với các cơ quan có thẩm quyền các giải pháp cụ thể nhằm tăng cường hiệu lực hiệu quả công tác thi hành pháp luật, hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động.
Hội nghị đã nghe ông Phạm Ngọc Thắng, Trưởng phòng TPTHPL thuộc Cục QLXLVPHC&TDTHPL trình bày khái quát về tình hình công tác tổ chức theo dõi thi hành pháp luật trong lĩnh vực BHXH, BHYT, BHTN và kết quả theo dõi thi hành pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN trên các mặt: ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành văn bản quy phạm pháp luật; bảo đảm các điều kiện cho thi hành pháp luật và việc tuân thủ pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN. Tiếp đó, đại diện của Bảo hiểm xã hội Việt Nam trình bày tham luận về thực trạng thi hành pháp luật về bảo hiểm xã hội và một số đề xuất, kiến nghị. Tham luận đã khái quát đầy đủ, toàn diện bức tranh vĩ mô toàn quốc về tình hình thi hành pháp luật về BHXH, những kết quả đạt được cụ thể qua những con số, những chỉ tiêu phát triển đối tượng tham gia, công tác cấp sổ BHXH, thẻ BHYT, công tác giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN. Tham luận cũng đã chỉ ra những hạn chế, tồn tại liên quan đến tình trạng chậm đóng, nợ đóng BHXH, BHYT, tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ ốm đau, thai sản, quỹ BHTN, quỹ BHYT vẫn xảy ra như: giả mạo chứng từ, mua bán, cấp khống giấy tờ, khai khống hồ sơ hưởng chế độ để trục lợi quỹ ốm đau, thai sản; gian lận vừa đi làm, vừa hưởng trợ cấp thất nghiệp để trục lợi quỹ BHTN; việc xử lý nợ BHXH, BHYT kéo dài đối với các doanh nghiệp phá sản, giải thể, chủ bỏ trốn còn khó khăn đã làm ảnh hưởng đến quyền lợi BHXH của người lao động; tình hình khởi kiện đơn vị sử dụng lao động nợ BHXH, BHYT, BHTN của tổ chức công đoàn còn gặp nhiều khó khăn, việc công đoàn đứng ra khởi kiện các doanh nghiệp trốn đóng BHXH cho người lao động hiện nay thực chất vẫn chỉ là triển khai các hoạt động liên quan đến khởi kiện… Vì vậy, để đạt được mục tiêu phát triển đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN đề ra tại Nghị quyết số 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH và nâng cao chất lượng an sinh xã hội thì ngoài việc nỗ lực trong tổ chức thi hành pháp luật của hệ thống cơ quan BHXH, cần thiết phải hoàn thiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN và các văn bản pháp luật khác liên quan, đồng thời tăng cường sự phối hợp hiệu quả, sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền các cấp để đảm bảo cho pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN được thực hiện nghiêm trên thực tế.
Hội nghị cũng đã nghe Tham luận “Thực trạng thi hành pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp và một số đề xuất, kiến nghị” do đại diện Cục Việc làm, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội trình bày. Tham luận đã hệ thống, khái quát tình hình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh lĩnh vực bảo hiểm thất nghiệp, kết quả công tác kiểm tra, theo dõi tình hình thi hành pháp luật, công tác tuyên truyền và phổ biến chính sách bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của Luật việc làm...Tham luận cũng đã nêu các giải pháp nâng cao, hiệu quả công tác thi hành pháp luật về bảo hiểm thất nghiệp trong thời gian tới, cụ thể gồm: hoàn thiện hệ thống pháp luật bảo hiểm thất nghiệp, hoàn thiện hệ thống tổ chức thực hiện bảo hiểm thất nghiệp, nâng cao năng lực đội ngũ nhân sự thực hiện bảo hiểm thất nghiệp, tăng cường, đẩy mạnh các hoạt động thông tin, tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người lao động về chính sách bảo hiểm thất nghiệp, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, rà soát, tự rà soát tình hình tham gia và hưởng các chê độ bảo hiểm thất nghiệp của ngành lao động – thương binh và xã hội và ngành bảo hiểm xã hội, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong việc thực hiện bảo hiểm thất nghiệp; thực hiện chia sẻ, kết nối dữ liệu thu, chi bảo hiểm thất nghiệp giữa ngành bảo hiểm xã hội với dữ liệu tiếp nhận, giải quyết hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp của ngành lao động – thương binh và xã hội nhằm kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp gian lận, trục lợi Quỹ bảo hiểm thất nghiệp.
Các đại biểu tham dự Hội nghị đã có nhiều ý kiến trao đổi, thảo luận về những vướng mắc, bất cập gặp phải trong thực tiễn thực hiện các quy định về BHXH, BHYT, BHTN. Đồng thời cũng nêu nhiều đề xuất, kiến nghị nhằm tiếp tục hoàn thiện thể chế và nâng cao hiệu quả thự thi pháp lậut trong lĩnh vực này thời gian tới.
Phát biểu bế mạc Hội nghị, ông Đặng Thanh Sơn, Cục trưởng Cục QLXLVPHC&TDTHPL đánh giá cao và cảm ơn các đại biểu đã tham dự Hội nghị và phát biểu nhiều ý kiến trao đổi, thảo luận, nêu nhiều đề xuất, kiến nghị thiết thực, hiệu quả, thể hiện tinh thần trách nhiệm đối với chính sách lớn của Đảng và Nhà nước về an sinh xã hội; các đại biểu đại diện cơ quan, địa phương đã trình bầy tham luận với nhiều thông tin, số liệu được cập nhật đầy đủ, phong phú, nêu trúng vấn đề Hội nghị quan tâm. Ông khẳng định: xin ghi nhận tất cả nội dung những ý kiến trao đổi, thảo luận, những kiến nghị, đề xuất của các đại biểu dự Hội nghị và coi đó là căn cứ, nguồn thông tin, dữ liệu quan trọng để Bộ Tư pháp tiếp tục nghiên cứu, xử lý nhằm tiếp tục hoàn thiện Báo cáo theo dõi tình hình thi hành pháp luật năm 2019, kiến nghị với Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền trong việc hoàn thiện các quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động./.
Cục QLXLVPHC&TDTHPL